Szukaj

Jak wdrażać zasady domowe?

Zdjęcie: Kelly Sikkema, Unsplash

Wielu z nas zastanawia się dzisiaj, co zrobić, żeby sytuacja, w której się znaleźliśmy w jak najmniejszym stopniu dotknęła naszą rodzinę. W jaki sposób można zorganizować życie naszej rodziny, że nie tylko nie ucierpi ona z powodu pandemii, ale nawet wyjdzie z niej wzmocniona. Wydaje się, że nie trzeba tutaj znajdować zupełnie nowych rozwiązań, wystarczy zastosować to, co jest znane od wielu lat i w wielu rodzinach – zwyczaje i zasady domowe.
Zwyczaje i zasady domowe to nie jest jakiś zbiór przepisów czy szczególny rygor, w jakim żyje rodzina. To raczej swego rodzaju kultura rodzinna, którą wszyscy domownicy tworzą i przynajmniej w zasadniczym zakresie akceptują i która powoduje, że życie rodzinne jest bardziej przyjemne i uporządkowane.
Jestem mocno przekonany, że skuteczną Rodzinną Tarczę Antykryzysową mogą być zwyczaje i zasady domowe, które wszyscy budujemy i pielęgnujemy.
Dobrym pomysłem wydaje się przynajmniej częściowe ich spisanie, ponieważ w innym przypadku łatwo nam będzie o nich zapominać lub się spierać. Ponadto zapisanie zasad pomoże nam w tym, byśmy wzajemnie sobie o nich przypominali.

Zwyczaje i zasady rodzinne mogę przyjąć pisemną formę:
• kodeksu rodzinnego
• listy obowiązków domowych
• kalendarza rodzinnego
• planu dnia

Czy zwyczaje i zasady warto spisywać?

Naturalnie nie wszystkie zasady muszą być spisane. W każdej społeczności istnieją pewne niepisane zasady, które są powszechnie znane i do których wszyscy się stosują. Nie chodzi też o to, by zrobić z domu fabrykę czy koszary, w których wszystko rozliczane jest co do minuty i milimetra. Zwyczaje i zasady domowe są o tyle wartościowe, o ile pomagają nam lepiej organizować życie rodzinne. Mogę one również ulegać zmianom, bo przecież życie rodzinne jest dynamiczne. Warto jednak pamiętać, by te zmiany nie były zbyt częste, bo inaczej trudno się będzie wszystkim w nich zorientować. Dobrą miarą właściwie funkcjonujących zwyczajów i zasad domowych jest to, że dzięki nim czujemy się spokojniejsi i w domu panuje lepsza atmosfera. Oczywiście wprowadzeniu zasad mogą towarzyszyć konflikty, ale jeśli ciągle spieramy się i kłócimy z powodu zwyczajów i zasad panujących w domu, to zdecydowanie warto je omówić i zastanowić się nad zmianami.
Najlepiej jest, kiedy zwyczaje i zasady domowe obejmują praktycznie cały obszar funkcjonowania rodziny. Powinny więc one dotyczyć takich dziedzin jak:
• Obowiązki domowe
• Posiłki
• Rozkład dnia w tygodniu i w dni wolne
• Media cyfrowe
• Higiena
• Finanse
• w rodzinach wierzących – modlitwa i praktyki religijne

Jak wprowadzać zwyczaje i zasady?

• Spokojnie, nie pod wpływem emocji – wprowadzanie nowych zasad w domu właśnie w tym momencie, kiedy zdenerwowało nas to, że coś nie działa, na pewno nie pomoże nam być skutecznym. Może to być impuls do zmian, ale konkretne zasady trzeba przemyśleć na spokojnie
• Realistycznie, nie nazbyt ambitnie – to częsty błąd ambitnych lub zdesperowanych rodziców: do tej pory to nam się nie udawało, za to od dziś wszystko będzie działać bezbłędnie.
• Zaczynać jak najwcześniej, tuż po ślubie lub kiedy dzieci są małe. Kiedy zaczniemy później, np. kiedy dzieci są nastolatkami, musimy zmierzyć się z: brakiem nawyku pracy dla domu oraz typową dla tego wieku obniżoną motywacją połączoną z rozwiniętym talentem do dyskutowania i wywijania się od zadań.
• Myśleć długofalowo i wprowadzać zbyt częstych zmian. Jeśli coś ma się stać „zwyczajem”, to rodzina musi się do tego przyzwyczaić, a to trwa. Wprowadzajmy kolejne rzeczy dopiero wtedy, gdy poprzednie w miarę dobrze działają.
• Wyjaśniać sens zwyczajów i zasad językiem dostosowanym do poziomu dziecka. Stwierdzenie „pilnujemy porządku” jest niezrozumiałe samo z siebie dla większości dzieci. Trzeba to rozłożyć na mniejsze zadania, a prace szczególnie trudne samemu zademonstrować.
• Dawać dobry przykład. Nic tak nie demotywuje dzieci, jak rodzice nieprzestrzegający zasad, których wymagają od dzieci.
• Pozytywnie, optymistycznie, bez narzekania za każdym razem, gdy coś nie działa. Narzekanie jest generalnie raczej demotywujące. Generalnie w wychowaniu, znacznie skuteczniejsze jest podejście optymistyczne, zachęcanie i dziękowanie za dobrą współpracę okazywanie wdzięczności nie tylko skutecznie motywuje, ale i tworzy bardzo sympatyczną atmosferę rodzinną, a przecież o to nam chodzi.
• Konsekwentnie i wytrwale! Brak wytrwałości, to że jesteśmy niekonsekwentni, że nam się nie chce, że w pewnym momencie odpuszczamy, to chyba najpoważniejszy wróg skutecznego wdrażania zwyczajów i zasad domowych. Jako rodzice musimy pracować nad sobą i być bardzo, ale to bardzo wytrwali i cierpliwi!

Janusz Wardak

0